योजना प्रणालीको गिर्दो प्रभावकारिता र सुधारको आवश्यकता

–डा. ठाकुरप्रसाद भट्ट नेपाल योजनाबद्ध विकासमा लागेको दशकौँ भइसकेको छ । प्रारम्भको केही समय योजना प्रणाली र यसबाट बनेका आवधिक योजनाबारे सबैतिर चासो रहने गरेको थियो । हाल पन्ध्रौँ योजनासम्म आइपुग्दा आवाधिक योजनाहरु औपचारिकतामा सीमित हुँदै यसप्रतिको आशा र चासो क्रमिक तवरमा घट्दै गएको पाइन्छ । फलस्वरुप योजना प्रणाली र स्वयं योजनातर्जुमा गर्ने निकायको गरिमा […]

Continue Reading

सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकार पाँचवर्ष टिक्छ : मुख्यमन्त्री शाह

सुदूरपश्चिम प्रदेशका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले आफ्नो नेतृत्वको सरकारले विश्वासको मत पाएर पाँच वर्ष चल्ने बताउनुभएको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेश मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालयमा आज आयोजना गरिएको पत्रकार भेटघाट कार्यक्रममा उहाँले विभिन्न प्रकारका अफवाह फैलाउने काम भइरहेको छ भन्नुभयो । “सबैसँग सहकार्य गरेर खुल्ला छलफल भइरहेको छ । चाँडै नै हामी टुङगोमा पुग्छौ”, प्रदेश मध्यावधि निर्वाचनमा […]

Continue Reading

‘श्रम समझदारीको प्रभावकारी कार्यान्वयन भएन’

वैदेशिक रोजगारलाई व्यवस्थित बनाउन सरकारले विभिन्न मुलुकहरूसँग श्रम सम्झौता तथा समझदारी गरे पनि त्यसको प्रभावकारी कार्यान्वयन नभएको यस क्षेत्रका सरोकारवालाले बताएका छन् । मलेसिया, कतार, संयुक्त अरब इमिरेट्स (युएई) लगायत मुलुकसँग नेपालबाट शून्य लागतमा श्रमिक लिने गरी श्रम समझदारी गरे पनि कार्यान्वयन भने हुन नसकेको उनीहरूको भनाइ छ । अन्तर्राष्ट्रिय ट्रेड युनियन महासङ्घ (आईटीयूसी) सँगको […]

Continue Reading

लघुकथा:बाहिरी दाँत

शम्भुप्रसाद निरौला छिटोछिटो दौडँदै छु-फाप्लु पुग्नु छ।जाडाले कानका लोती चिसिए पनि जिउमा ताताको अनुभव छ।हात पाइन्टका गोजीमा ख्याप्पै घुसारेको छु।अरुहरूले पनि तेसै गरेका छन्।मुखबाट सेता बाफका मुस्ला छुटाउदै मान्छेहरू यताउता गर्दै छन्।सुकेका हिउँका माम्रीमा खुट्टाले टेक्दा कर्याककर्याकको सङ्गीत बज्छ।बाटाका छेउछेउका हुटेलभित्र मान्छे खचाखच छन्।लाग्छ-“विद्युतीय जल”ले सबैलाई वशीभूत पारेको छ।उसको साम्राज्य अति सुरक्षित छ। कहिले तल्लापट्टि […]

Continue Reading

नेपाल निर्वाचन: महिलाले कहिले र कसरी मताधिकार पाए?

इला शर्मा नेपालमा गराइएको पहिलो चुनावमा महिलाहरूलाई मतदान गर्ने अवसरबाट वञ्चित गरिएको थियो। तर आफ्नै राजनीतिक आन्दोलनका कारण महिलाहरूले लगभग ७० वर्षअघिबाटै मताधिकारको उपयोग गरेको तथ्यहरूले देखाउँछ। आफूले मत हाल्न पाएकै समयदेखिबाटै महिलाहरूले स्थानीय तह र आमनिर्वाचनमा आफ्नो प्रतिनिधित्वप्रति थप जागरूक बन्दै गएको जानकारहरू बताउँछन्। नेपालमा विसं २०६२/२०६३ को राजनीतिक परिवर्तनपछि विभिन्न निकायहरूमा महिलाहरूको प्रतिनिधित्व […]

Continue Reading

सगरमाथा: सर्वोच्च शिखरको चुचुरोनजिक मौसम मापन उपकरण राख्न नेपाल र चीन क्षेत्रमा ‘प्रतिस्पर्धा’

फणीन्द्र दाहाल विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथामा नेपाल र चीन दुवैतर्फ मौसमबारे तथ्याङ्क सङ्कलन गर्ने उपकरणहरू जडान गरिएका विवरण आएपछि एक नेपाली अधिकारीले यस्ता प्रयासमा क्षेत्रीय साझेदारी हुनुपर्ने बताएका छन्। जल तथा मौसम विज्ञानका महानिर्देशक कमलराम जोशीले चीन र अन्य देशहरूसँग मिलेर मौसम मापन उपकरणहरू सगरमाथामा जडान गर्नुपर्ने धारणा नेपालले राखेको बताएका हुन्। केही दिनअघि अमेरिकाको […]

Continue Reading

गोपी मैनाली र उनको निबन्ध सङ्ग्रह ‘घाउ आफैंलाई दुख्छ’

पुष्पराज गिरी गोपीनाथ मैनाली नेपालको प्रशासनिक क्षेत्रमा लामो समय क्रियाशील व्यक्ति हुन् । प्रशासन सञ्चालन र व्यवस्थापनका हिसाबले उनी निकै अनुभवी र क्षमतावान् व्यक्तिका रूपमा चिनिन्छन् । नेपाल सरकारको राजपत्राङ्कित विशिष्ट श्रेणी निजामती सेवामा कार्यरत मैनाली समसामयिक तथा साहित्य जगतमा पनि उत्तिकै परिचित नाम हो । साहित्यमा उनी गोपी मैनालीका नाममा परिचित छन् । लेखनमा […]

Continue Reading

विजय चालिसेको आत्मसंस्मरण ‘जीवनका वक्ररेखा’

पुष्पराज गिरी जीवन एउटा गतिशील यात्रा हो । यात्रा निरन्तर चलिनै रहेको हुन्छ । जीवनका यात्रा र निरन्तरताका आरोह—अवरोहका विगतको साक्षी वर्तमानका कथाहरु हुन् । सिधै अर्थमा जीवनका भोगाईहरु नै वर्नमानका लागि कथा बन्छन् । यिनै कथाहरुलाई विशेष रुपमा रस भर्न सके साहित्यको रुप लिन बेर लाग्दैन । यस्तै जीवनका महत्वपूर्ण भोगाईहरुको साहित्य स्वरुपहरुको संग्रह […]

Continue Reading

अग्राखको समिधा

सरोज नेपाल दाम्पत्य सुत्रमा बाँधिएको केहि बर्ष पछि पत्नीलाई अलग्गै खालको खुल्दुली भयो कि , यदी मेरा पतिलाई मैले छोडेर गएँ भने उनले कस्तो महसुस गर्लान् ? आफ्नो यहि कौतुहल मेट्नका लागि एउटा सादा कागजमा लेखिन् ” मैले तिम्रो र तिम्रो परिवारको धेरै सेवा गरेँ। मलाई आज बल्ल ज्ञात भयो कि म त यो घरकी […]

Continue Reading

सञ्चारमाध्यामका लागि आचारसंहितामा के छ व्यवस्था ?

स्थानीय तह निर्वाचन आचारसंहिता लागूभएसँगै सञ्चारमाध्यमले कसैको पक्ष वा विपक्षमा समाचार प्रकाशन वा प्रसारण गर्न नहुने निर्वाचन आयोगले जनाएको छ । शुक्रबारदेखि आयोगले निर्वाचन आचारसंहिता लागू हुने निर्णय गरेको छ । आचारसंहिता लागू भएसँगै सञ्चार माध्यम, सम्बद्ध कर्मचारी तथा पत्रकारहरुले ११ बुँदे आचारसंहिता पालना गर्नुपर्ने भएको छ । आगामी वैशाख ३० गते हुने स्थानीय तह […]

Continue Reading